Οστεοπόρωση

Η ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗ είναι μία χρόνια συστηματική νόσος, η οποία χαρακτηρίζεται από

• χαμηλή οστική πυκνότητα,
• αλλοίωση του οστίτη ιστού,
• διατάραξη της αρχιτεκτονικής του οστού,
• συνεχής μείωση της οστικής πυκνότητας και
• αύξηση του κινδύνου των καταγμάτων.

Επηρεάζει ένα τεράστιο αριθμό ανθρώπων και των δύο φύλων σε όλες τις φυλές και ο επιπολασμός της θα αυξάνεται με τη γήρανση του πληθυσμού.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του National and Nutrition Examination Survey III (NHANES III) εκτιμάται ότι μόνο στις ΗΠΑ 9,9 εκατομμύρια Αμερικανοί πολίτες έχουν ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗ και επιπλέον 43,1 εκατομμύρια έχουν χαμηλή οστική πυκνότητα, γνωστή και ως ΟΣΤΕΟΠΕΝΙΑ.

Περίπου 1 στις 2 γυναίκες και 1 στους 5 άνδρες θα βιώσουν ένα κάταγμα σχετικό με ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗ κάποια στιγμή της ζωής τους, ποσοστό που προκαλεί μεγάλη ανησυχία στην Παγκόσμια Ιατρική Κοινότητα.

Στην εποχή μας, λόγω της αύξησης του μέσου όρου επιβίωσης, του διαφορετικού τρόπου ζωής (καθιστική ζωή και κακή διατροφή), καθώς και των γενετικών και περιβαλλοντικών αλλαγών έχει αυξηθεί σημαντικά η συχνότητα της ΟΣΤΕΟΠΕΝΙΑΣ και κατ’ επέκταση της ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗΣ, που αφορά πλέον τόσο το γυναικείο όσο και τον ανδρικό πληθυσμό ακόμα και σε νεώτερες ηλικίες.

Η ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗ είναι μια σιωπηρή νόσος για πολλά χρόνια έως ότου μας δώσει κάποια κλινική ένδειξη.

Μια πολλή συχνή ένδειξη αυτής της ύπουλης ασθένειας είναι η παρατήρηση των ασθενών ότι έχει μειωθεί το αρχικό τους ύψος ή ακόμη πώς έχει υποστεί μια κύρτωση η σπονδυλική τους στήλη.

Η ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗ επίσης πολύ συχνά εκδηλώνει την πρώτη της εμφάνιση με κάποιο αυτόματο, δηλαδή χαμηλής βίας, κάταγμα. Οι συνήθεις θέσεις αυτών των καταγμάτων είναι είτε στους σπονδύλους, είτε στο μηριαίο οστό.

Τα κατάγματα αποτελούν ένα μελανό σημείο τόσο της ιατρικής κοινότητας όσο και της ποιότητας ζωής του ηλικιωμένου ως επί το πλείστον ασθενούς, προκαλώντας αφενός στον τελευταίο άλγος, αναπηρία, νοσηλείες, χειρουργικές επεμβάσεις και άλλα πολύ σοβαρά προβλήματα, στη δε κοινωνία ένα δυσβάσταχτο οικονομικό βάρος.

Είμαστε πλέον σε θέση, με τη σωστή ενημέρωση των πολιτών να μειώσουμε σημαντικά τον κίνδυνο των οστεοπορωτικών καταγμάτων με την πρόληψη, την έγκαιρη διάγνωση και βεβαίως τη θεραπεία της ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗΣ.

Το πιο σημαντικό απ’ όλα είναι ότι ακόμα και σε εγκατεστημένη ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗ, δηλαδή όταν έχει προηγηθεί ήδη ένα κάταγμα, έχουμε πλέον στη φαρέτρα μας εξειδικευμένες και πολύ αποτελεσματικές θεραπείες έτσι ώστε να μειώσουμε τον κίνδυνο περαιτέρω καταγμάτων που θα είχαν τραγική κατάληξη για τον ασθενή.

Για όλους τους παραπάνω λόγους, είναι πολύ σημαντική τόσο η πρόληψη όσο και η έγκαιρη διάγνωση της ΟΣΤΕΟΠΕΝΙΑΣ, που θεωρείται το πρώιμο στάδιο της ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗΣ και διαγιγνώσκεται κυρίως σε νεώτερες ηλικίες, καθώς και της ίδιας της ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗΣ σε οποιαδήποτε ηλικία για την πρώιμη και αποτελεσματική αντιμετώπισή της. Είναι ιδιαιτέρως σημαντικό να μειωθούν οι επικίνδυνες για την υγεία του ασθενούς επιπλοκές της ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗΣ.

ΔΙΑΓΝΩΣΗ :

Για την πρόληψη και τη διάγνωση της ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗΣ θα πρέπει να ελέγχονται όλα τα άτομα (άνδρες και γυναίκες) 50 ετών και άνω με ένα απλό και ανώδυνο έλεγχο που περιλαμβάνει

• Μέτρηση Οστικής Πυκνότητας
• Υπολογισμό του FRAX SCORE , ενός ειδικού για κάθε χώρα δείκτη υπολογισμού του κινδύνου κατάγματος του κάθε ασθενούς για την επόμενη δεκαετία.
• Εργαστηριακές εξετάσεις αίματος και ούρων του μεταβολισμού του ασβεστίου στον οργανισμό
• Επάρκειας της βιταμίνης D
• και άλλες πιο εξειδικευμένες εξετάσεις εφόσον χρειαστεί έτσι ώστε να έχουμε μια πλήρη εικόνα της υγείας των οστών του κάθε εξεταζόμενου.

Μια πολύ σημαντική παράμετρος για την καλή υγεία των οστών είναι η πρόληψη της ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗΣ, που γίνεται με φυσικές μεθόδους .

Η πρόληψη της ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗΣ μπορεί να επιτευχθεί ουσιαστικά με 3 απλά βήματα :

1. Η διατροφή πρέπει να περιλαμβάνει καθημερινώς συγκεκριμένες ποσότητες ασβεστίου και βιταμινής D ( μέσω της διατροφής ή με ειδικό συμπλήρωμα ) αναλόγως την ηλικία, το φύλο, τα πιθανά προβλήματα υγείας καθώς και τις ανάγκες του κάθε οργανισμού ξεχωριστά ( στην εγκυμοσύνη, στην τρίτη ηλικία, στη χρόνια νεφρική ανεπάρκεια, στη στεφανιαία νόσο ). Για τους παραπάνω λόγους δεν συνιστάται η επιπλέον χορήγηση συμπληρωμάτων διατροφής παρά μόνο μετά από τη ειδική οδηγία από τον εξειδικευμένο στο θέμα της οστεοπόρωσης ιατρό.
2. Συστήνεται άσκηση σε καθημερινή βάση προσαρμοσμένη βεβαίως ειδικά για κάθε ηλικία και κάθε περίπτωση, έτσι ώστε να διατηρείται ένα υγειές μυοσκελετικό σύστημα και να βελτιώνεται η ευκινησία, η δύναμη, η στάση του σώματος και η ισορροπία. Μ’ αυτό τον τρόπο μειώνεται η πιθανότητα των πτώσεων κυρίως των μεγαλύτερης ηλικίας ατόμων και κατ’ επέκταση τα κατάγματα.
3. Πολύ σημαντικό είναι επίσης να μειώσουμε όλους εκείνους τους παράγοντες που επιβαρύνουν την υγεία μας γενικότερα και την υγεία των οστών μας ειδικότερα, όπως είναι η διακοπή του καπνίσματος, η μείωση της κατανάλωσης αλκοόλ όπου χρειάζεται, η αναπλήρωση τυχόν έλλειψης της βιταμίνης D, η μείωση της φαρμακευτικής αγωγής που επηρεάζει το κεντρικό νευρικό σύστημα και την εγρήγορση των αντανακλαστικών (αντικαταθλιπτικά, ηρεμιστικά κ.α.) όπου αυτό είναι εφικτό και σε συνεργασία πάντα των ειδικών ιατρών, η σωστή ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης, η βελτίωση της όρασης και της ακοής κ.α.

Για να επιτευχθούν στο βέλτιστο οι παραπάνω στόχοι, συστήνεται όλα τα άτομα άνω των 50 ετών, ανεξαρτήτου φύλου, να απευθύνονται στον ειδικό Ενδοκρινολόγο έτσι ώστε να πραγματοποιηθούν οι απαραίτητες ενέργειες :

• σωστή λήψη ιστορικού,
• κλινική εξέταση,
• ο απαραίτητος εργαστηριακός και απεικονιστικός έλεγχος.

Η ειδική εξέταση από τον Ενδοκρινολόγο είναι μείζονος σημασίας τόσο για την πρόληψη της ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗΣ, όσο και για την έγκαιρη διάγνωση της νόσου, ώστε να δοθεί αποτελεσματική θεραπεία με όσο το δυνατόν λιγότερες βλαβερές συνέπειες στην υγεία του ασθενούς.

Η ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗ αποτελεί μια μεγάλη μάστιγα της εποχής μας. Είναι λοιπόν μείζονος σημασίας να γίνεται εκστρατεία ενημέρωσης των πολιτών από όλους μας για τις βλαβερές της συνέπειες.

Είναι πολύ σημαντικό να λαμβάνονται ειδικά υγιεινοδιαιτητικά μέτρα πρόληψης της οστεοπόρωσης, ενώ σε περίπτωση διάγνωσης της ασθένειας, έχουμε πλέον στη φαρέτρα μας σημαντικά εργαλεία για την έγκαιρη και αποτελεσματική καταπολέμησή του.

Και μην ξεχνάμε πως το σημαντικότερο όλων για την αντιμετώπισή του είναι η καλή συνεργασία του ασθενούς με το θεράποντα Ενδοκρινολόγο του.

Συνιστώμενες Διαιτητικές Ποσότητες ασβεστίου
Ηλικία	Άντρες	Γυναίκες	Εγκυμοσύνη	Θηλασμός
0–6 μηνών	200 mg	200 mg
7–12 μηνών	260 mg	260 mg
1–3 ετών	700 mg	700 mg
4–8 ετών	1,000 mg	1,000 mg
9–13 ετών	1,300 mg	1,300 mg
14–18 ετών	1,300 mg	1,300 mg	1,300 mg	1,300 mg
19–50 ετών	1,000 mg	1,000 mg	1,000 mg	1,000 mg
51–70 ετών	1,000 mg	1,200 mg
71+ ετών	1,200 mg	1,200 mg

Πηγές ασβεστίου

Γάλα, γιαούρτι και τυρί είναι φυσικές πηγές ασβεστίου και οι τροφές που συνεισφέρουν στο γενικό πληθυσμό αυτής της πολλής σημαντικής θρεπτικής ουσίας. Επιπλέον διάφορα λαχανικά (όπως κινέζικο λάχανο, άσπρο λάχανο, μπρόκολο αλλά και σπανάκι με μικρή όμως βιοδιαθεσιμότητα, όπως και οι ξηροί καρποί ).Επιλεγμένες τροφές πλούσιες σε ασβέστιο είναι επίσης οι σαρδέλες, όπως και τα δημητριακά εμπλουτισμένα με ασβέστιο.

Πηγές βιταμίνης D

Τα έλαια συκωτιού του τόνου, της μουρούνας, ο κρόκος του αυγού, οι ρέγκες , το σκουμπρί, οι σαρδέλες και ο σολομός, καθώς επίσης η πέστροφα και ο τόνος, και στο γάλα. Ειδικότερα το εμπλουτισμένο γάλα με βιταμίνη D θεωρείται η καταλληλότερη πηγή για τα παιδιά, γιατί καλύπτει τις ημερήσιες ανάγκες τους σε D ενώ είναι πλούσιο σε ασβέστιο και σε φώσφορο.

 

.