Ο ΣΑΚΧΑΡΏΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ ΚΥΗΣΗΣ ορίζεται ως η δυσανεξία στη γλυκόζη ποικίλου βαθμού με έναρξη ή πρώτη αναγνώριση κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
Εμφανίζεται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, συνήθως στο δεύτερο τρίμηνο.
Η φυσιολογική κύηση χαρακτηρίζεται από σημαντικές αλλαγές στο μεταβολισμό των υδατανθράκων, των λιπών και των πρωτεïνών ώστε να καλυφθούν οι αυξημένες ενεργειακές ανάγκες για την σωστή ανάπτυξη του εμβρύου.
Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης ο πλακούντας παράγει ορμόνες ( αυξητική ορμόνη πλακούντα, προγεστερόνη, ανθρώπινο πλακουντιακό αντιγόνο, κορτιζόλη, λεπτίνη, χοριακή γοναδοτροπίνη κ.α. ) που προκαλούν αντίσταση στη δράση της ινσουλίνης στους διάφορους ιστούς της μητέρας με αποτέλεσμα να αυξάνονται τα επίπεδα της γλυκόζης στο αίμα.
Το πρόβλημα γίνεται εντονότερο προοδευτικά με την εξέλιξη της εγκυμοσύνης αλλά υποχωρεί σχεδόν πάντα αμέσως μετά τον τοκετό, με τη αφαίρεση του πλακούντα.
Φυσιολογικά αυτή η σταδιακά επιδεινούμενη αντίσταση στην ινσουλίνη αντιρροπείται με την αυξημένη έκκριση της ινσουλίνης από το πάγκρεας της μητέρας, η οποία στο τρίτο τρίμηνο φτάνει να διπλασιάζεται σε σχέση με τα επίπεδα πριν την εγκυμοσύνη.
Στην περίπτωση όμως που υπάρχει μια συνήθως κληρονομική προδιάθεση για ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ , το πάγκρεας της μητέρας αδυνατεί να ανταπεξέλθει σε αυτές τις μεταβολικές διεργασίες αύξησης των ενεργειακών αναγκών κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την ανάπτυξη της υπεργλυκαιμίας, δηλαδή αυξημένα επίπεδα σακχάρου στο αίμα, και κατ’ επέκταση του ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ ΚΥΗΣΗΣ.
ΔΙΑΓΝΩΣΗ :
Η διάγνωση του ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ ΚΥΗΣΗΣ γίνεται συνήθως με τη πραγματοποίηση καμπύλης σακχάρου κατά την 24η – 28η εβδομάδα κυήσεως με συγκεκριμένα και πολύ αυστηρά κριτήρια.
ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ :
Ο ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ ΚΥΗΣΗΣ πρέπει να παρακολουθείται από την ίδια τη μητέρα με αυτοέλεγχο προ και μετά των γευμάτων έτσι ώστε να προσαρμόζει με τη βοήθεια του θεράποντα Ενδοκρινολογου της άμεσα τόσο τη διατροφή όσο και τη φαρμακευτική θεραπεία.
Συνίσταται κάθε μια με δύο εβδομάδες η στενή παρακολούθηση τόσο του Ενδοκρινολόγου όσο και του Γυναικολόγου με εργαστηριακό έλεγχο τουλάχιστον κάθε μήνα :
- Σάκχαρο νηστείας
- Γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη
- Γενική αίματος
- Γενική ούρων
- Έλεγχος σακχάρων αυτοελέγχου
- Έλεγχος αρτηριακής πίεσης
- Έλεγχος αύξησης σωματικού βάρους.
- Υπέρηχος εμβρύου
- Υπέρηχος καρδιάς εμβρύου
- Β επιπέδου προς έλεγχο ανατομικών ανωμαλιών.
- Doppler ομφάλιου εμβρύου
Ο ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ ΚΥΗΣΗΣ πρέπει να αντιμετωπίζεται άμεσα και πολύ αποτελεσματικά κυρίως για την αποφυγή των επιπτώσεων που μπορεί να έχει κυρίως για το έμβρυο, αλλά και για τη μητέρα.
Οι μητρικές επιπλοκές περιλαμβάνουν :
- Υπέρταση,
- Αυξημένος κίνδυνος αποβολής
- Προεκλαμψία
- Δυστοκία
- Αυξημένο κίνδυνο καισαρικής τομής
- Πρόωρος τοκετός
- Ανάπτυξη σακχαρώδους διαβήτη μετά την εγκυμοσύνη.
- 35-60% πιθανότητες να εμφανίσουν σακχαρώδη διαβήτη πάνω από 10-20 χρόνια μετά την εγκυμοσύνη.
Οι εμβρυϊκές επιπλοκές περιλαμβάνουν :
- Μακροσωμία. Οι μακροπρόθεσμες συνέπειες της μακροσωμίας περιλαμβάνουν αυξημένο κίνδυνο δυσανεξίας στη γλυκόζη, διαβήτη και παχυσαρκία στην παιδική ηλικία.
- Νεογνική υπογλυκαιμία
- Υδράμνιο
- Πολυκυτταραιμία
- Αυξημένη περιγεννητική θνησιμότητα
- Συγγενείς δυσπλασίες
- Υπερχολερυθριναιμία
- Σύνδρομο αναπνευστικής δυσχέρειας
- Υπασβεστιαιμία
- Υπομαγνησιαιμία
- Ενδομήτριος θάνατος
ΘΕΡΑΠΕΙΑ :
- Διατροφή
Στόχος της διατροφικής θεραπείας είναι η αποφυγή μεμονωμένων μεγάλων γευμάτων και τροφών με μεγάλο ποσοστό απλών υδατανθράκων. Η διατροφή πρέπει να περιλαμβάνει τροφές με σύνθετους υδατάνθρακες και κυτταρίνη, όπως ψωμί ολικής αλέσεως και όσπρια, πολλά φρούτα και λαχανικά, απαγόρευση γλυκών και πολύ λιπαρών τροφών.
- Ινσουλίνη
Ο στόχος της θεραπείας με ινσουλίνη κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης είναι να επιτευχθεί ένα προφίλ γλυκόζης παρόμοιο με αυτό των μη διαβητικών εγκύων. Στον ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ ΚΥΗΣΗΣ, η έγκαιρη παρέμβαση με ινσουλίνη είναι το κλειδί για την επίτευξη καλού αποτελέσματος όταν η θεραπεία με δίαιτα αποτυγχάνει να παρέχει επαρκή γλυκαιμικό έλεγχο.
- Άσκηση
Ήπια άσκηση, περπάτημα, πιλάτες, κολύμβηση, είναι απαραίτητη και στην εγκυμοσύνη και ιδιαίτερα στις μητέρες με ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ ΚΥΗΣΗΣ, όπου βέβαια επιτρέπεται από το θεράποντα γυναικολόγο.
Ο ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ ΚΥΗΣΗΣ είναι μια πολύπλοκη και εν δυνάμει επικίνδυνη παθολογική κατάσταση τόσο για το έμβρυο όσο και για τη μητέρα. Σήμερα όμως έχουμε τη δυνατότητα της πολύ έγκαιρης διάγνωσης, αλλά και της σωστής και αποτελεσματικής αντιμετώπισης με τη συνεργασία της ασθενούς, του εξειδικευμένου Ενδοκρινολόγου και του Γυναικολόγου, με αποτέλεσμα την ελαχιστοποίηση των πιθανών επιπλοκών τόσο κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης όσο και κατά την έκβαση του τοκετού.